Ένας τυπικός Αυστραλός αλλάζει καριέρα από 5 έως 7 φορές κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής του ζωής, σύμφωνα με έρευνες. Αυτά τα ποσοστά αναμένεται να αυξηθούν καθώς οι νέες τεχνολογίες αυτοματοποιούν την εργασία, η παραγωγή μεταφέρεται στο εξωτερικό και ξεδιπλώνονται οικονομικές κρίσεις λόγω της πανδημίας και όχι μόνο.
Η εξαφάνιση θέσεων εργασίας κατά την πάροδο του χρόνου δεν αποτελεί νέο φαινόμενο. Ωστόσο η ραγδαία αλλαγή στον τομέα της τεχνολογίας και ο αντίκτυπος αυτής στις θέσεις εργασίας απειλεί να αφήσει μεγάλο αριθμό εργαζομένων εκτεθειμένους.
Αποτελεί γεγονός ότι οι νέες τεχνολογίες δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας, αλλά οι δεξιότητες που απαιτούν δεν ταιριάζουν πάντα με τις δουλειές που προϋπήρχαν. Η επιτυχής μετάβαση μεταξύ των θέσεων εργασίας απαιτεί την αξιοποίηση των τρεχουσών δεξιοτήτων αλλά και την απόκτηση νέας τεχνογνωσίας.
Ωστόσο διαφαίνεται ότι το χάσμα μεταξύ των παραδοσιακών και των νέων δεξιοτήτων που απαιτεί η ανάπτυξη του τεχνολογικού τομέα είναι αρκετά μεγάλο και συνεχίζει να διογκώνεται. Πράγμα που σημαίνει ότι αρκετοί ειδικοί είναι περιζήτητοι ενώ άλλοι διατρέχουν τον κίνδυνο απώλειας εργασίας.
Το παγκόσμιο οικονομικό φόρουμ, έχει δημιουργήσει ένα σύστημα προτάσεων για μεταβάσεις σταδιοδρομίας, χρησιμοποιώντας την τεχνητή νοημοσύνη (μηχανική εκμάθηση) για την ανάλυση περισσότερων από 8 εκατομμυρίων αγγελιών εργασίας στο διαδίκτυο.
Το σύστημά αυτό ξεκινά μετρώντας τις ομοιότητες μεταξύ των δεξιοτήτων που απαιτούνται από κάθε επάγγελμα. Για παράδειγμα, ένας λογιστής θα μπορούσε να γίνει οικονομικός αναλυτής επειδή οι απαιτούμενες δεξιότητες είναι παρόμοιες, αλλά ένας λογοθεραπευτής μπορεί να δυσκολευτεί να γίνει οικονομικός αναλυτής καθώς το σύνολο δεξιοτήτων που διαθέτει είναι σημαντικά διαφοροποιημένο.
Στη συνέχεια, εξετάστηκε ένα μεγάλο σύνολο μεταβάσεων σταδιοδρομίας στον πραγματικό κόσμο για να ελεγχθεί ποια είναι η πορεία αυτών των μεταβάσεων, συνήθως: οι λογιστές είναι πιο πιθανό να γίνουν οικονομικοί αναλυτές παρά το αντίστροφο.
Τέλος, το σύστημά αυτό μπορεί να συστήσει μια αλλαγή σταδιοδρομίας που είναι πιθανό να πετύχει και να αναφέρει ποιες δεξιότητες μπορεί να χρειαστείτε στο μέλλον για να πετύχετε την αλλαγή που επιθυμείτε.
Μέτρηση Ομοιότητας Επαγγελμάτων
Το σύστημα χρησιμοποιεί ένα μέτρο που οι οικονομολόγοι αποκαλούν “αποκαλυπτικό συγκριτικό πλεονέκτημα” (RCA) για να προσδιορίσουν πόσο σημαντική είναι μια προσωπική ικανότητα σε μια εργασία, χρησιμοποιώντας διαδικτυακές αγγελίες εργασίας από το 2018. Ο παρακάτω χάρτης απεικονίζει την ομοιότητα των 500 κορυφαίων δεξιοτήτων. Κάθε δείκτης αντιπροσωπεύει μια μεμονωμένη ικανότητα, χρωματισμένη σύμφωνα με μία από τις 13 ομάδες πολύ παρόμοιων δεξιοτήτων.
Source: World Economic Forum
Αφού γνωρίζουμε πόσο παρόμοιες είναι οι διαφορετικές δεξιότητες, μπορούμε να εκτιμήσουμε πόσο παρόμοια διαφορετικά επαγγέλματα βασίζονται στις δεξιότητες που απαιτούνται. Το παραπάνω σχήμα απεικονίζει την ομοιότητα μεταξύ των επαγγελμάτων της Αυστραλίας το 2018.
Στο σχήμα Β πιο κάτω, κάθε δείκτης καταδεικνύει ένα μεμονωμένο επάγγελμα και τα χρώματα απεικονίζουν τον κίνδυνο που αντιμετωπίζει κάθε επάγγελμα από την αυτοματοποίηση τις επόμενες δύο δεκαετίες (το μπλε δείχνει χαμηλό κίνδυνο και το κόκκινο δείχνει υψηλό κίνδυνο). Ορατά παρόμοια επαγγέλματα συγκεντρώνονται στενά μεταξύ τους, με τα ιατρικά και άλλα επαγγέλματα υψηλής εξειδίκευσης να αντιμετωπίζουν τον χαμηλότερο κίνδυνο αυτοματισμού.
Source: World Economic Forum
Χαρτογράφηση Μεταβάσεων
Στο στάδιο αυτό λήφθηκε το μέτρο της ομοιότητας μεταξύ των επαγγελμάτων και συνδυάστηκε με μια σειρά άλλων μεταβλητών της αγοράς εργασίας, όπως τα επίπεδα απασχόλησης και οι απαιτήσεις εκπαίδευσης, έτσι ώστε να οικοδομηθεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα πρότασης για μια επιτυχημένη μετάβαση εργασίας.
Το σύστημά χρησιμοποιεί τεχνικές μηχανικής μάθησης για να «μάθει» από πραγματικές μεταβάσεις εργασίας στο παρελθόν και να προβλέψει τις μετακινήσεις εργασίας στο μέλλον. Όχι μόνο επιτυγχάνει υψηλά επίπεδα ακρίβειας (76%), αλλά ανιχνεύει επίσης ασυμμετρίες μεταξύ των μεταβάσεων εργασίας.
Ο πλήρης χάρτης μεταβάσεων είναι μεγάλος και περίπλοκος, αλλά μπορείτε να δείτε πώς λειτουργεί παρακάτω σε μια μικρή έκδοση που περιλαμβάνει μόνο μεταβάσεις μεταξύ 20 επαγγελμάτων. Στον χάρτη, η απασχόληση (Source) εμφανίζεται στον οριζόντιο άξονα και η απασχόληση (Target) στον κάθετο άξονα.
Αν κοιτάξετε μια δεδομένη εργασία στο κάτω μέρος του χάρτη, η στήλη των τετραγώνων δείχνει την πιθανότητα να μετακινηθείτε από αυτήν την απασχόληση σε αυτήν που αναφέρεται στη δεξιά πλευρά. Όσο πιο σκούρο είναι το τετράγωνο, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να γίνει η μετάβαση.
Source: World Economic Forum
Προτάσεις για εργασία με τεχνητή νοημοσύνη
Μερικές φορές μια νέα καριέρα απαιτεί ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων, αλλά ποιες δεξιότητες; Το σύστημά αυτό μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό αυτών των δεξιοτήτων. Ας ρίξουμε μια ματιά στο πώς λειτουργεί αυτό για τις οικιακές βοηθούς, ένα επάγγελμα όπου η απασχόληση συρρικνώθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια του COVID-19.
Αρχικά, χρησιμοποιήθηκε ο χάρτης μεταβάσεων για να εξεταστεί σε ποια επαγγέλματα είναι πιο εύκολο να μεταβεί ένας οικιακός βοηθός. Τα χρώματα διαιρούν τα επαγγέλματα με την κατάστασή τους κατά τη διάρκεια της κρίσης COVID-19. Τα μπλε επαγγέλματα είναι αυτά που θεωρούνται “απαραίτητα” και που μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν κατά τη διάρκεια του lockdown και το κόκκινο απεικονίζει τα “μη απαραίτητα”.
Εντοπίζονται τα επαγγέλματα που βρίσκονται στην κορυφή, όπως φαίνεται στη δεξιά πλευρά του πιο κάτω διαγράμματος ροής (κάτω μισό της εικόνας), ταξινομημένα κατά φθίνουσα σειρά κατά πιθανότητα μετάβασης. Το πλάτος κάθε ζώνης στο διάγραμμα δείχνει τον αριθμό των διαθέσιμων θέσεων για κάθε επάγγελμα. Τα χρώματα των τμημάτων υποδεικνύουν αν η ζήτηση έχει αυξηθεί ή μειωθεί σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2019 (προ COVID).
Δεδομένου ότι οι προοπτικές σας για εύρεση εργασίας είναι καλύτερες εάν μεταβείτε σε ένα επάγγελμα με μεγάλη ζήτηση, επιλέχθηκε το επάγγελμα “ Φροντιστές Ηλικιωμένων και ατόμων με αναπηρία” ως στόχο (Target) για αυτό το παράδειγμα.
Source: World Economic Forum
Τι δεξιότητες πρέπει να αναπτυχθούν για τα νέα επαγγέλματα;
Το σύστημά μπορεί επίσης να συστήσει δεξιότητες που πρέπει να αναπτύξουν οι εργαζόμενοι για να αυξήσουν τις πιθανότητες επιτυχούς μετάβασης στο επάγγελμα “Target” τους. Υποστηρίζεται ότι ένας εργαζόμενος πρέπει να επενδύσει στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων που είναι πιο σημαντικές για το νέο του επάγγελμα και οι οποίες πιθανόν να διαφέρουν αρκετά από τις δεξιότητες που διαθέτει αυτήν τη στιγμή.
Για το επάγγελμα π.χ της “οικιακής βοηθού”, οι κορυφαίες δεξιότητες που απαιτούνται για τη μετάβαση σε “Φροντιστές Ηλικιωμένων και ατόμων με αναπηρία” είναι οι εξειδικευμένες δεξιότητες φροντίδας ασθενών, όπως η παροχή περίθαλψης σε ασθενείς.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχει λιγότερη ανάγκη να αναπτυχθούν ασήμαντες δεξιότητες ή αυτές που μοιάζουν πολύ με δεξιότητες από την υφιστάμενη εργασία σας. Δεξιότητες όπως “επιχειρηματική ανάλυση” και “χρηματοοικονομικά” είναι μικρής σημασίας για έναν “Φροντιστή Ηλικιωμένων και ατόμων με αναπηρία”, επομένως δεν πρέπει να έχουν προτεραιότητα.
Το όφελος ομαλότερης μετάβασης εργασίας
Ενώ το μέλλον της εργασίας παραμένει ασαφές, η αλλαγή είναι αναπόφευκτη. Οι νέες τεχνολογίες, οι οικονομικές κρίσεις και άλλοι παράγοντες θα συνεχίσουν να μετατοπίζουν τις εργασιακές απαιτήσεις, με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι να μετακινούνται μεταξύ των θέσεων εργασίας.
Αν οι μεταβάσεις εργασίας πραγματοποιηθούν αποτελεσματικά, υπάρχουν σημαντικά οφέλη παραγωγικότητας και ιδίων κεφαλαίων για όλους. Εάν οι μεταβάσεις είναι αργές ή αποτύχουν, θα έχει σημαντικό κόστος τόσο για τους εργαζόμενους και ανέργους όσο και για το ίδιο το κράτος. Οι μέθοδοι και τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης που προτείνονται θα μπορούσαν να βελτιώσουν σημαντικά την επίτευξη των στόχων πολλών ανθρώπων που προσπαθούν να αλλάξουν καριέρα αλλά δεν ξέρουν τον τρόπο.
